Weg met de Griekse schuld!
Vandaag komen de regeringsleiders van de Eurozone bijeen om opnieuw te praten over de Griekse schuldencrisis. Het is erop of eronder, de toekomst van Griekenland hangt aan een zijden draadje. Griekenland kan onmogelijk voldoen aan haar betalingsverplichtingen, de enige manier om het land er weer bovenop te helpen is kwijtschelding van de schuld. Dat vindt een groot aantal organisaties in Europa, waarvan Both ENDS er één is. Wiert Wiertsema van Both ENDS legt uit waarom.
Hoe hoog is de Griekse schuld eigenlijk?
"Het Griekse schuldverlichtingsprogramma begon in 2010, toen Griekenlands schuld een bedrag had bereikt van €310 miljard, dat gelijk stond aan 133% van haar Bruto National Product (BNP). Vandaag de dag heeft Griekenland nog steeds €317 miljard schuld, waarvan 78% is verschuldigd aan de "Troika" van het IMF, de EU en de Europese Centrale Bank (ECB)."
Maar hoe zit het dan met de schuldverlichting?
"De schuldverlichting is vooral verstrekt aan de Europese financiële sector. Minder dan 10% van het schuldverlichtingsgeld is bij de Griekse bevolking terecht gekomen, terwijl 90% van de leningen wordt gebruikt om de Europese financiële instellingen te helpen die teveel hadden geïnvesteerd in Griekse schuld, zoals Europese banken, hedge fondsen, pensioenfondsen en andere investeerders."
Wat is het effect geweest van de Griekse schuldencrisis en de voorwaarden voor schuldverlichting?
"De voortdurende schuldencrisis en bezuinigingseisen die Griekenland zijn opgelegd in ruil voor schuldverlichtingsleningen hebben de Griekse economie en samenleving geruïneerd. Bezuinigingen hebben geleid tot een enorme daling van lonen in de overheidssector, het verlies van banen, en de verlaging van pensioenen en primaire voorzieningen zoals gezondheidszorg. Miljoenen Grieken zijn in armoede gestort als gevolg van de crisis, de basisbehoeften worden nu grotendeels verzorgd door solidariteitsnetwerken. De werkloosheid in Griekenland is gestegen tot meer dan 25%, en bijna 2 op de 3 jonge mensen zitten zonder werk."
Komen schuldencrises vaak voor?
"Het aantal schuldencrises is dramatisch toegenomen sinds regeringen in de 70-er jaren de regels voor het mondiaal financieel systeem hebben versoepeld. Tussen 1941 en 1970 hebben regeringen maar zes keer verzuimd hun schulden te betalen, tussen 1971 en 2004 was dat al 129 keer! De schuldencrises in de 80-er en 90-er jaren en de bezuinigingsvoorwaarden die werden opgelegd door het IMF en de Wereldbank in ruil voor schuldverlichtingsleningen, veroorzaakten twee of meer 'verloren ontwikkelingsdecennia' in het mondiale Zuiden. Tussen 1980 en 1990 nam het aantal mensen dat in armoede leeft in Latijns Amerika toe van 144 miljoen naar 211 miljoen. In Afrika groeide het aantal mensen dat in extreme armoede leeft – van minder dan $ 1,25 per dag dus – van 205 miljoen in 1981 tot 330 miljoen in 1993."
Both ENDS en schuldencampagnes
"Jarenlang is door internationale schuldencampagnes gepleit voor schuldenkwijtschelding als effectieve vorm van ontwikkelingssamenwerking die er voor zorgt dat arme landen beter in duurzame ontwikkeling kunnen investeren in plaats van steeds maar weer rente en aflossingen van nieuwe leningen te moeten betalen. Both ENDS is onderdeel van Jubilee Nederland en daarmee hebben we die campagnes altijd ondersteund."
Werkt schuldenkwijtschelding?
"Als resultaat van het wereldwijde protest en die anti-schuldcampagnes, werd in het begin van deze eeuw zo'n $130 miljard aan schulden kwijtgescholden voor 36 landen, vooral in sub-Sahara Afrika. Dat werd gedaan via het zogenaamde 'HIPC initiatief' voor landen met grote schuldenproblemen. Dat heeft elk jaar miljarden dollars bespaard en er bovendien toe geleid dat natuurlijke hulpbronnen beter worden beschermd en miljoenen meer mensen toegang hadden tot gezondheidszorg en onderwijs. Dus het werkt wel degelijk!"
Maar wat is er dan misgegaan?
"Helaas konden niet alle landen die schuldverlichting nodig hadden, profiteren van het HIPC initiatief. En ook deze schuldenkwijtschelding ging weer gepaard met allerlei hinderlijke en voor ontwikkelingslanden zeer nadelige voorwaarden. Ook Nederland heeft altijd het HIPC inclusief die voorwaarden beschouwd als de internationale norm. Die HIPC-voorwaarden werden vooral door de schuldeisers – met name de rijke landen, die goed vertegenwoordigd zijn in het IMF en de Wereldbank – geformuleerd en opgesteld. Ontwikkelingslanden moesten wel meedoen, maar hun stem woog duidelijk minder zwaar. Zij kregen te weinig middelen om de in- en uitstroom van kapitaal te bewaken. Mede daardoor is de dreiging van nieuwe schulden nooit helemaal verdwenen."
Wat moet er nu gebeuren en wat moet Nederland doen?
"Wat Griekenland momenteel overkomt kan ontwikkelingslanden evengoed treffen. Dat is een van de redenen dat we eerlijke nieuwe regels nodig hebben in VN-verband om snel en eerlijk op schuldencrises te kunnen reageren. Op initiatief van veel ontwikkelingslanden is begin 2015 een VN Comité in het leven geroepen om zulke regels op te stellen, maar de EU en de VS boycotten de zittingen hiervan tot nu toe. Nederland zou aan die boycot een einde moeten maken en samen met ontwikkelingslanden gaan werken aan een eerlijk internationaal systeem dat ervoor zorgdraagt dat de sterkste schouders ook de grootste bijdrage gaan leveren aan het oplossen en voorkomen van schuldenproblemen."
Zie voor meer informatie over de internationale campagne om de Griekse schuld kwijt te schelden: Cancelgreekdebt.org
Zie ook het opiniestuk in de Volkskrant van zaterdag 4 juli 2015, van SOMO, Both ENDS en TNI .
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 26 april 2024
Waarschuwing aan Nederlandse investeerders in mijnbouw gigant Vale: stop de vernieling van mensenlevens en milieu
Vrijdag is de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mijnbouwgigant Vale S.A.. Bij deze vergadering uiten verschillende milieu- en mensenrechtenorganisaties hun zorgen over de continuering van mensenrechtenschendingen en vernieling van het milieu door mijnbouw van Vale over heel de wereld. Ze wijzen op bijna $50 miljard aan claims in lopende rechtszaken als een waarschuwing voor investeerders, waaronder pensioenfonds ABP. In maart is ook in Nederland een rechtszaak gestart naar aanleiding van de doorbraak van de Marianadam (3,8 miljard euro) in Brazilië.
-
Nieuws / 25 april 2024
Both ENDS tekent Manifest Toekomstige Generaties
Samen met 25+ maatschappelijke organisaties tekenen wij het Manifest Toekomstige Generaties, opgesteld door het Lab Toekomstige Generaties.
-
Blog / 15 april 2024
Het jaar van de waarheid: EU-Lidstaten aan zet om ontbossing daadwerkelijk tegen te gaan
Door Paul WolvekampDe EU is ’s werelds grootste ‘importeur van ontbossing’. Dit, als gevolg van de enorme volumes niet-duurzaam geproduceerde soja, hout, palm olie en andere grondstoffen die EU-lidstaten importeren. Het Europees Parlement en de Europese Raad hebben, na vele jaren vertraging, in december 2023 een wet aangenomen om dit probleem te adresseren: De EU Deforestation Regulation (EUDR)
-
Nieuws / 4 april 2024
EU ECA-tracker voor uitfasering fossiele brandstoffen onthult achterblijvende inzet van EU-lidstaten voor de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs
Ons nieuwe rapport EU ECA fossiele brandstof phase-out tracker van Both ENDS, Counter Balance en Oil Change International werpt licht op het zorgwekkende gebrek aan harmonie tussen het exportkredietklimaatbeleid van de EU-lidstaten.
Het rapport is op 17 april bijgewerkt naar aanleiding van nieuwe reacties van de lidstaten op hun beleid.
Lees meer in dit artikel (Engels)
-
Blog / 4 april 2024
If we women don't speak up, no one will speak for us
Door Maaike Hendriks en Tamara MohrAfgelopen februari ontmoetten vrouwen van over heel de wereld elkaar in Indonesie. Vrouwen die opkomen voor het milieu en mensenrechten, en vrouwen die daarbij allemaal te maken hebben gehad met geweld. GAGGA, the Global Alliance for Green and Gender Action, helpt deze dappere vrouwen. Lees het blog over hun samenzijn (dit blog is in het Engels).
-
Nieuws / 2 april 2024
De Klimaatzaak tegen Shell
Op 26 mei 2021 won Milieudefensie samen met zes NGO's de Klimaatzaak tegen Shell. Het bedrijf moet van de rechter zijn CO2-uitstoot in 2023 met 45% verminderen (ten opzichte van 2019). Shell besloot in hoger beroep te gaan. De zittingsdagen van het hoger beroep vinden plaats op 2, 3, 4 en 12 april 2024. We hopen dat er een paar maanden later dit jaar een uitspraak van de rechter komt.
-
Nieuws / 27 maart 2024
Bestuurswissel: in gesprek met Paul Engel en Leida Rijnhout over de unieke kracht van Both ENDS
Na acht jaar bestuursvoorzitter te zijn geweest geeft Paul Engel het stokje door aan Leida Rijnhout. In dit duo-interview kijken we terug en vooruit met de beide voorzitters. Paul Engel, afzwaaiend bestuursvoorzitter, steekt meteen enthousiast van wal: “Deze organisatie bedenkt zelf wat ze doen en dat doen ze heel goed. Als bestuur helpen we en hebben we -op afstand- een paar lijntjes om daarbij te ondersteunen”. Een gesprek over voorop lopen in de systeemverandering en het samenwerken over heel de wereld.
-
Voor de pers / 25 maart 2024
Een baggerwereld: wereldwijd onderzoek naar verwoesting Nederlandse baggeraars
Een baggerwereld; onderzoek onthult hoe Nederlandse baggeraars wereldwijd structureel mensenlevens en het milieu verwoesten met hulp van belastinggeld
OPROEP! Tijd voor een grondige schoonmaakbeurt van overheidssteun aan de baggersector, overheid stop de steun in drie lopende projecten direct!
-
Publicatie / 25 maart 2024
-
Nieuws / 19 maart 2024
Both ENDS – best bijzonder
Bij Both ENDS dragen we eigen verantwoordelijkheid, zelfsturing, een open feedbackcultuur en persoonlijke ontwikkeling hoog in het vaandel. Chaos, denk je? Nee hoor, het zorgt voor een effectieve manier van werken met veel plezier. De platte organisatiestructuur die Both ENDS sinds 2016 implementeert heeft gezamenlijkheid als uitgangspunt. Ook hierin zie je ons doel 'Connecting people for change' terugkomen.
-
Blog / 14 maart 2024
Bringing local realities to board level: GAGGA and Both ENDS partners at the GCF B38 in Rwanda
Last week Both ENDS participated in the 38th Board Meeting of the Green Climate Fund in Kigali, Rwanda, together with GAGGA partners Fatoumata Mbodji (LSD Senegal), Emem Okon (Kebetbache Nigeria), Alda Salomao (Tindzila Mozambique), Zenabou Segda (Women Environmental Program Burkina Faso) and Ibrahima Dia (IED Afrique, project lead in the Communities Regreen the Sahel program).
-
Nieuws / 12 maart 2024
Gender just climate action and solutions are in urgent need of your support
Women, girls, trans, intersex, and non-binary people from local and Indigenous communities are at the forefront of fighting for climate and environmental justice against false climate solutions. The time is now to resource the transformative climate solutions led by women, girls, inter, non-binary and trans people and stop investment in false climate solutions. Commit your support to uphold human rights and invest in women’s leadership in gender- just climate solutions!
-
Nieuws / 12 maart 2024
Gelijkwaardigheid als sleutel voor internationale handel
Handel stond de afgelopen tijd weer in de wereldwijde schijnwerpers. Onlangs kwamen ministers uit de hele wereld bij elkaar in Abu Dhabi bij de WTO voor onderhandelingen over de wereldhandel in de komende jaren. De aanwezige deelnemers uit het maatschappelijk middenveld werden echter de mond gesnoerd.
-
Evenement / 10 maart 2024, 12:00 - 20:30
Feminist Future Festival
Op 10 maart is Feminist March terug. Dit keer niet alleen met een nieuwe mars, maar ook met een nieuw evenement: de eerste editie van het Feminist Future Festival.
-
Voor de pers / 4 maart 2024
Certificatie hout uit Maleisië voor Nederlandse bouw mogelijk onterecht
-Dit is een gezamenlijk persbericht van Both ENDS, Keruan, SAVE Rivers Network, Bruno Manser Fonds en The Borneo Project-
Nederland is de grootste importeur van kozijnhout uit Maleisië. Al decennia protesteert en klaagt de lokale inheemse bevolking, gesteund door belangenorganisaties, over misstanden bij de houtkap, die bos verwoest en mensenrechten schendt. Staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur & Waterstraat heeft een onafhankelijke expertgroep vorig jaar een kort onderzoek -op afstand- laten doen. Dit onderzoek is onlangs vrijgegeven en gedeeld met de advocaat van de belangenorganisaties. Daaruit blijkt dat de zorgen van de lokale bevolking mogelijk terecht zijn. De staatsecretaris gaat nu akkoord met een uitgebreider internationaal onderzoek en veldbezoek. Dat stemt de betrokkenen hoopvol. Ondertussen gaat de houtkap in Maleisië wel door, evenals de het bouwen met dit controversiële hout in Nederland.
-
Nieuws / 14 februari 2024
Petitie: bescherm het Saamaka-volk en de Amazone
Het Saamaka-volk, een stam met Afro-afstammelingen in Suriname beschermt bijna 1,4 miljoen hectare Amazone-regenwoud. Ze dringen er al tientallen jaren bij de regering op aan om hun voorouderlijke territoriale landrechten te erkennen.
-
Nieuws / 8 februari 2024
Pensioenfonds PFZW stopt met investeren in fossiele bedrijven
Een besluit waar we lang op hebben gewacht: een van de grootste pensioenfondsen Pensioenfonds Zorg en Welzijn stopt met het investeren in het grootste deel van de olie- en gasbedrijven. PFZW volgt daarmee ABP en PME op.
-
Nieuws / 8 februari 2024
De lakmoesproef van de vernietigende racebaan in Lombok
Een racebaan voor internationale motorraces in Lombok blijft mensenrechtenexperts over de hele wereld zorgen baren. Both ENDS samen met vele partners maakt zich steeds meer zorgen over de implicaties van het project voor de ethische normen van wereldwijde ontwikkelingsfinanciering in de toekomst en de waarborging van sociale- en ecologische standaarden.
-
Evenement / 30 januari 2024, 14:00 - 15:30
Online sessie: De gevolgen voor het milieu en de mensenrechten bij het winnen van grondstoffen: lithium in de hoge Andes, Argentinië
Welke gevolgen heeft grondstofwinning voor het milieu en de mensenrechten? Samen met Wetlands International Europe en de EU Raw Materials Coalition organiseert Both ENDS een online sessie waarin we een open discussie faciliteren over deze consequenties. Aanleiding is de Raw Materials Week in november 2023 en het voorlopige akkoord over de Critical Raw Material Regulation.
-
Nieuws / 25 januari 2024
2024 is het jaar om ons te verenigen
Both ENDS nodigt dit jaar partners wereldwijd uit om mee te werken aan een nieuwe strategie. En we blijven ons inzetten voor het versterken en verbinden van inspirerende initiatieven die wij dagelijks tegenkomen in onze projecten en bij onze partners.